ISOLATIE; De Kracht van de Vacht

Tijdens het webinar van Dr. Ann Carter –gedrags- en welzijnswetenschapper, gespecialiseerd in biomechanica en temperatuurbewaking van gezelschapsdieren en ruim 10 jaar actief in canicross – en Emily Hall – dierenarts, begonnen we met de isolerende werking van de vacht binnen de thermodynamica.

De intacte vacht is perfect
Bij warme dagen zijn hondeneigenaren extra alert op oververhitting ( hypothermie). In de zomermaanden doen wij een dun shirtje aan en denken dat we de hond ook moeten helpen in de warme zomermaanden door de vacht eens goed uit te dunnen. Vaak worden honden geschoren, uitgedund of veel onderwol verwijderd in de strijd tegen de hitte. Maar wat we dan vergeten is dat een intacte vacht juist nodig is tegen oververhitting, koude en andere externe factoren. Ga je je hond scheren of kort knippen dan ontneem je je hond van een van zijn belangrijkste isolerende lagen. Het kan zelfs zijn dat je hond het daardoor nog warmer krijgt of zelfs verbrandt.

Het lichaam van een hond moet het hele jaar door een constante temperatuur houden van circa 38 tot 39 graden. Zowel in de winter bij -10 graden als in de zomer bij +25 graden . De dekharen, de onderwol, de huid en de onderhuid (met vetcellen) vormen samen de isolerende factor voor de hond. Dankzij de luchtlaag tussen de haren en dan met name in de onderwol van de vacht, blijft je hond koel in warme dagen en warm tijdens koude dagen. De vacht is een van de belangrijkste onderdelen van de isolatie waardoor hij z’n lichaamstemperatuur constant tussen de 38 en 39 kan houden.

Het is geen bontjasje
Wij denken vaak ten onrechte dat de vacht van de hond hetzelfde is als een bontjas. Natuurlijk hebben wij het extreem warm als we een bontjas dragen maar dat komt omdat ons regulatiesysteem compleet anders is als die van honden.

Mensen: Als mensen in een ‘te warme’ omgeving zijn (+25 graden) of zelf warmte-overschot creëren door een inspanning te doen, wil ons lichaam die warmte kwijt. De bloedvaten verwijden zich (de huidhaarvaten kleuren je vel dan rood) zodat het bloed warmte kan afgeven aan de koelere omgeving. Bovendien voeren zweetklieren lichaamsvocht af. Daarbij verlaat niet alleen vocht maar ook warmte het lichaam. En nog mooier is dat dat vocht verdampt op de huid, wat ook weer verkoeling geeft.

Honden: Dit systeem werkt niet bij honden. Hun zweetkliertjes, uitmondend in de haarzakjes hebben een functie om huid en haar in conditie te houden (samen met talgkliertjes), maar er is geen warmte-afvoer. De exocriene kliertjes in de voetzooltjes zijn vooral bedoeld om geursporen achter te laten. Zo’n klein oppervlak bergt te weinig zweetklieren om een heel hondenlijf af te koelen.

Om zijn lichaamstemperatuur te reguleren hijgt een hond. Zo circuleert er frisse koudere lucht in z’n lichaam en koelt hij zichzelf af. Hoe koeler de lucht hoe beter dat werkt. Bij een inspanning net als bij mensen komt er meer warmte vrij en zal de hond meer gaan hijgen om z’n lichaamstemperatuur te kunnen reguleren.

 

Warmteverlies
De vacht van een hond houdt lucht vast. Die lucht zorgt voor een isolerende barrière tussen de huid van het dier en de omringende lucht en verhindert warmteverlies door geleiding en convectie. Tenzij de vacht nat wordt waardoor deze bescherming verloren gaat.

De Duitser Volker Fuetterer heeft een aantal schitterende foto’s gemaakt met een thermische lens waarop je goed kunt zien waar de hond z’n warmte het meest verliest. De kleur rood staat voor warmteverlies en de kleur geel geeft de plekken aan waar de meeste warmte verloren gaat. Hoe lichter het geel hoe meer warmteverlies.

De Whippets zijn typische honden met weinig onderhuids vet en een dunne vacht. Hun vacht heeft geen isolerende werking zoals je kunt zien een de rode en gele kleuren op het hele lichaam. Opvallend detail bij deze twee is dat de ene hond blijkbaar meer warmte verliest als de ander; beiden zijn van hetzelfde ras maar de ene hond verliest veel meer warmte ( geel) als de andere hond( rood).

 

De Basenji is een Afrikaanse jachthond met een korte gladde dikke vacht. Je verwacht daarom een sterk isolerende vacht, maar je ziet duidelijk dat hij heel veel warmte verliest; op z’n rug minder als in de flanken.

 

Deze zwarte Dobermann kruising heeft een kortharige stevige vacht zonder onderwol. Ook hier zie je flink wat warmte verlies. Op de rug waar de vacht een stuk dikker is verliest hij een stuk minder als op de flanken, poten en buik.

 

 

Een dan nu de Australian Shepherd met z’n dikke vacht met onderwol. Duidelijk is te zien dat hij dankzij z’n dikke vacht met onderwol amper warmte verliest.

 

 

Nu zou je denken dat langharige honden hetzelfde laten zien als bij de Australian Sheperd. Dat is echter niet altijd het geval. Bij deze kleine langharige kruising is duidelijk te zien dat hij ondanks zijn lange haren heel wat warmte verliest.

Beschermende vacht
De vacht van de hond beschermt hem tegen warmte, kou en de zon en zorgt ervoor dat de lichaamstemperatuur gelijk blijft.

  1. Als het buiten warm is en de hond doet niet zoveel, dan biedt de vacht bescherming tegen de zonnestralen en hitte. Honden die buiten liggen voor een zonnebad en vrij zijn om eventueel in de schaduw te gaan liggen of wat te gaan drinken als ze dat willen, is verder geen enkel probleem.
  2. Als het buiten warm is en je gaat er samen op uit voor een rustige wandeling dan zal de lucht in de vacht een vergelijkbare temperatuur hebben als de hond zelf ( 38-39 graden) . Zolang de hond fysiek geen problemen heeft en effectief kan hijgen, is er verder niets aan de hand.
  3. Als het buiten warm is en jullie gaan een extremere inspanning leveren, dit kan voor een fitte hond een intensieve training zijn en voor een hond met obesitas of ademhalingsproblemen een flinke wandeling, dan warmt de hond op en kan zijn lichaamstemperatuur oplopen tot boven de 40 graden. De lucht in de vacht warmt uiteindelijk ook op waardoor deze z’n isolerende functie verliest en de hond z’n warmte  door geleiding en convectie niet meer kwijt kan. Hijgen wordt nu essentieel en extra afkoelen in de liezen, oksels en op de buik noodzakelijk.

 

Meer aspecten van thermische regulering!
Een wild dier heeft VOLLEDIGE controle over zijn omgeving en gedrag. Hij kan de schaduw opzoeken als hij daar behoefte aan heeft en daar op het heetst van de dag rusten. Ze gaan zelf op zoek naar water om af te koelen. Bepalen zelf de duur en het moment van hun wandelingen en trainingen. En bovenal ze zijn gewend om buiten te leven in het ritme van warme dagen en koude nachten.

Onze gedomesticeerde honden hebben GEEN controle over wanneer ze worden blootgesteld aan de zon en wanneer en hoe lang ze gaan wandelen. Ze zijn gewend om binnen te leven in een constante temperatuur van 20 graden. Door een deel van de controle weer terug te geven aan je hond, is hij beter in staat om effectief om te gaan met warme dagen.

 

The risk is year-round!
Op hun website ( www.heatstroke.dog) delen dr. Anne  Carter en Dr. Emily Hall hun belangrijkste resultaten mbt het onderzoek van hitttegerelateerde ziekten.  Ongeveer twee jaar geleden publiseerden ze in hun post dat de door inspanning veroorzaakte hitteberoerte het hele jaar door speelde en niet alleen in de zomerperiode!!!

Zij kwamen tot de conclusie dat de door inspanning veroorzaakte hittegerelateerde ziekten honden gedurende elke maand van het jaar troffen, met dodelijke afloop in januari en elke maand tussen maart en oktober.

Daarentegen kwamen hittegerelateerde ziekten door voertuigen en hittegerelateerde ziekten alleen voor tussen maart en september (de lente- tot zomerperiode). Dit weerspiegelt de resultaten die ze eerder rapporteerden, dat de interne autotemperaturen tussen april en september hoger zijn dan 35 ° C. Sterfgevallen door een hitteberoerte bij voertuigen vonden plaats tussen maart en juli.

Ja, honden sterven in hete auto’s… maar uiteindelijk sterven er in Engeland meer honden na het sporten, zelfs tijdens de zogeheten koelere maanden.

Exercise triggered over 10 times as many canine heat-related illness events as hot cars, and caused 8 times as many deaths.

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *