Canicross (korte afstanden hardlopen met je hond op sprint snelheid) en Canitrail (lange afstanden hardlopen met je hond op duurloop tempo) wordt steeds populairder – hier lees je hoe je dat veilig en verantwoord kunt doen.
Door de lockdowns en de beperking van het menselijke fysieke contact is de vraag naar gezelschapsdieren enorm toegenomen. Vele gezinnen besloten tijdens de coronacrisis een huisdier aan te schaffen. Huisdieren geven steun en troost aan hun eigenaren in moeilijke tijden en door de coronacrisis kan er meer tijd met het huisdier worden doorgebracht. Vooral honden en katten hebben tijdens de pandemie voor de stijgende trend gezorgd: bijna 25% van de huishoudens heeft een kat en nog net geen 20% een hond. De hondenpopulatie is inmiddels gestegen naar 1,9 miljoen.
c
Hardlopen met de hond wordt steeds populairder en is tevens een goede manier om mens en hond in goede conditie te brengen en houden. Om op een veilige en vooral verantwoorde manier met je hond te hardlopen zijn er een aantal tips die we startende canicrossers en canitrailers willen meegeven.
De juiste uitrusting
Overweeg je om samen met je hond te gaan hardlopen, of misschien doe je dat al maar weet je niet zeker of je de juiste uitrusting daarvoor hebt, dan zijn er een paar dingen waar je absoluut op moet letten om ervoor te zorgen dat je hond zich vrij kan bewegen.
1
1.Het hondentuig/ harnas – bij voorkeur kiezen voor een specifiek sporttuig of tenminste een die ontworpen is om niet de loopbeweging van je hond te beperken. Hardlopen met een halsband om is niet wenselijk, want bij 91% van de honden met nekletsel is er een direct verband gevonden met het trekken aan de lijn. Nekletsel kan variëren tussen blauwe plekke en hoofdpijn tot een whiplash, een beschadigde luchtpijp of strottenhoofd of zelfs gebroken wervels. Bedenk dat een onverwachte ruk aan de lijn maar één keer hoeft te gebeuren en je hond kan ernstig nekletsel oplopen.
Wat de anatomie van de hond betreft, dienen de schouders van de hond bij een harnas vrij te zijn om de loopbeweging volledig te kunnen uitvoeren. Met andere woorden, wanneer de schouder van je hond naar voren en naar achteren zwaait, zorg er dan voor dat de schouder op geen enkele manier wordt beperkt (stel je voor dat je probeert in een lange, strakke rok te rennen of dat je armen aan de bovenkant van de schouder vast worden gehouden met een te strak elastiek) Dus elk harnas moet volledige bewegingsvrijheid toestaan en niet over de schouders lopen.
1
Omdat er zoveel verschillende vormen en rassen van honden zijn, is het belangrijk om het juiste harnas te vinden die bij jouw hond past bij de activiteit die jullie samen willen gaan doen. Net als een paar juiste hardloopschoenen is ook dit echt maatwerk. Daarbij zijn er een aantal belangrijke criteria waar je op moet letten bij de aanschaf van een harnas:
a. De voorkant van het harnas mag niet boven het borstbeen uitkomen om te voorkomen dat de keel van de hond wordt dichtgeknepen
b. De schouderbladen moeten vrij zijn zodat de hond de loopbeweging volledig en vrij kan maken
c. Tussen oksel en harnas moet voldoende ruimte zijn voor drie tot vier vingers. Is de ruimte te klein dan schuurt het harnas in de oksels.
d. De achterste band mag niet voorbij de laatste rib komen, omdat het harnas anders in de maagstreek duwt.
e. De achterste banden waar de lus aan vastzit mogen bij een trektuig niet voorbij de staartaanzet komen.
Ga je hardlopen met een sterk trekkende hond dan gebruik je een ander type harnas als bij een hond die graag naast je blijft lopen. Bij een sterk trekkende hond moet de trekkracht die vrijkomt gelijk verdeeld worden over het hele lichaam om blessures en overbelasting bij de hond te voorkomen. Daarvoor zijn speciale trekharnassen op de markt. Bij een hond die graag naast je loopt of nauwelijks trekt is een zogeheten H-type harnas ideaal.
Bij het passen van een specifiek trektuig is het belangrijk om deze volledig uit te rekken om precies te kunnen zien hoe de banden op bovengenoemde punten zitten. Prijzen van harnassen varieerden tussen de €25,00 en €90,00.
c
1
2. De heupgordel voor de mens – sommige heupgordels zien eruit als klimgordels, met riemen om de benen om te voorkomen dat de heupgordel gaat schuiven. De heupgordels voor canicross en canitrail zijn speciaal ontworpen om de trekkracht van je hond te verdelen over de heupen en billen om zo min mogelijk de onderrug te belasten.
1
Doordat je zo de handen vrij hebt kun je ook meer op een natuurlijke manier de hardloopbeweging maken. Het vasthouden van de lijn in de hand kan net als het vasthouden van een telefoon of waterflesje in de hand voor blessures zorgen. Als je hardloopt is het belangrijk om je gewicht gelijk te verdelen in een optimale balans tussen links en recht voor een soepele loop. Als je iets in de hand houdt veroorzaakt dat een asymmetrie in je loopstijl, waardoor bepaalde spieren gaan compenseren met een vergrote kans op verrekkingen en overbelastingen.
Ook in het type heupgordels zijn er verschillende stijlen beschikbaar waarbij de keuze wordt bepaald door persoonlijke voorkeur en behoefte. De prijzen beginnen bij ongeveer €35,00 tot en met €80,00.
3.De verende lijn – tot slot is er een verende bungee lijn die mens en hond met elkaar verbindt in diverse lengtes en zwaartes. Deze geheel of gedeeltelijk elastische lijn heeft als doel om de kracht van het trekken van je hond te absorberen om daardoor beiden te beschermen tegen mogelijke verwondingen veroorzaakt door een plotselinge toename of afname van de snelheid.
De meest gebruikelijke lengte is 1,5 meter; in uitgetrokken toestand 2 meter. Loopt je hond meer naast je dan is een lijn van 1,5 meter te lang. De kans om over zo’n loshangende lijn te vallen is dan veel groter of de neiging om de lijn dan maar in de hand te houden gaat dan weer ten koste van je loopstijl. Een kortere lijn van bijvoorbeeld 1 meter zal dan veel veiliger zijn. Ook zijn er lichtgewicht verende lijnen in de handel speciaal gemaakt voor de kleinere honden.
Verende lijnen, oftewel bungee-lijnen, beginnen vanaf ongeveer €20,00.
Leeftijd, tempo en duur van de runs
We weten allemaal wel een beetje over hoe we op een verantwoorde en veilige manier kunnen hardlopen, maar waar moeten we nu op letten als we onze honden meenemen?
1.Begin niet op een te jonge leeftijd
Jullie hebben alle basismaterialen in huis en willen zo ontzettend graag beginnen, maar vanaf welke leeftijd kun je je hond meenemen met het hardlopen?
c
Hardlopen is voor de hond een rechtlijnige beweging zonder al te vreemde abrupte bewegingen en is dan ook een van de minst blessuregevoelige hondensporten. Het gooien van ballen is voor de opgroeiende hond een groter risico op blessures. Als je te vroeg begint met samen hardlopen kan het nog niet uitgegroeide bottenstelsel zeker schade toegebracht worden. Als de groeischijven van je hond dicht en volgroeid zijn, kun je beginnen met hardlopen. Wanneer dat precies is is afhankelijk van de grootte van je hond, het ras, de genetische aanleg, de mentale bereidheid en dus ook nu weer heel persoonlijk.
c
Afhankelijk van de grootte van de hond kun je stellen dat de groeifase voorbij is volgens onderstaand schema:
a. Kleine rassen tot 10kg = 10-12 maanden
b. Middelgrote rassen tussen 11 – 25 kg = 12-15 maanden
c. Grote rassen vanaf circa 25kg = 15-24 maanden
Mocht je het zeker willen weten of de groeischijven klaar zijn voor het samen hardlopen, ga dan bij je dierenarts langs voor een röntgenfoto en/ of bij de osteopaat langs voor advies.
1
2.Houdt je hond in de gaten op tekenen van vermoeidheid.
Als je net met je hond hardloopt, moet je de afstanden en tijd langzaam opbouwen. Het kan geen kwaad om samen te beginnen met een reguliere start-tot-run opbouw van niets tot 5km. Als je dit eenmaal hebt bereikt en verder of sneller wilt gaan, zijn er bepaalde dingen waar je op moet letten om er zeker van te zijn dat je niet over de grenzen van je hond gaat.
De signalen waarbij je hond aangeeft dat hij te vermoeid raakt zijn :
* Rusteloosheid
* Overmatig hijgen
* Langzamer bewegen
* Coördinatie wordt minder
* Onderweg niet willen bewegen of achter je gaan lopen
* De neiging hebben om te willen gaan liggen
* Er komen wallen onder de ogen
* De staart en oren zakken in hoogte
* Kan bijterig worden ( in de lijn of enkels)
* Stijfheid bij het bewegen
Als je een van bovenstaande signalen ziet, doe dan meteen een stap achteruit of stop onmiddellijk met jullie training. Ga direct wandelen of las een pauze in. Verminder jullie afstanden en / of snelheid en werk terug totdat je hond zich weer op zijn gemak voelt om je bij te houden.
1
3.Houdt je hond in de gaten op tekenen van een zonnesteek.
Veel van de tekenen van vermoeidheid kunnen ook worden waargenomen als je met je hond bij ongeschikte te hoge temperaturen gaat hardlopen. De meest voorkomende is als je hond het te warm krijgt.
1
Honden kunnen niet zweten om hun warmte kwijt te raken zoals wij mensen. Daarvoor in de plaats gaan ze hijgen om hun lichaamstemperatuur op orde te houden. Als de temperatuur en luchtvochtigheid stijgt, kan je hond niet meer afkoelen door alleen maar te hijgen. Dit leidt tot een verhoogd risico op een zonnesteek bij honden. Een zonnesteek is levensbedreigend voor een hond en hoewel we misschien genieten van een zonnige zomerdag, heeft je hond daar veel meer moeite mee.
Sommige honden lopen vanwege hun fysieke kenmerken meer risico op een zonnesteek. Te denken valt dan aan bijvoorbeeld de rassen met een platte snuit omdat ze minder effectief kunnen hijgen. Maar ook honden met ‘dikke dubbele jassen’ zoals de chow-chow en golden retriever hebben last van hun thermische jas waardoor ze hun hitte moeilijk kwijt kunnen. Ook de zware honden en de honden met overgewicht hebben een verhoogd risico op een zonnesteek.
Let naast de bovenstaande tekenen van vermoeidheid ook op de volgende signalen:
* Constant, luidruchtig en te snel hijgen
* Overmatige speekselvloed en dik plakkerig speeksel
* Verdrietige vochtige starende ogen
* Rood of heel lichtroze (in plaats van gezond roze) tandvlees
* Onvast op de benen
* Met de buik volledig op de grond willen liggen
* Diarree, braken of niet meer eten
1
Als je vermoedt dat je hond aan een zonnesteek lijdt, moet je meteen naar een dierenarts gaan. De snelste manieren om je hond af te laten koelen totdat je naar de dierenarts kunt gaan, zijn:
– afkoelen met lauw water onder de oksels en onder de pootjes
– bewegende koele lucht
– in de schaduw leggen
c
LET OP: Bedek je hond nooit met natte handdoeken want deze werken juist als een thermische jas waardoor je hond de warmte juist nog meer vasthoudt. Laat je hond niet teveel drinken ineens of te koud water; in plaats daarvan kleine hoeveelheden lauw water aanbieden. Van te veel en te koud water drinken kan een hond maagproblemen en diaree krijgen.
Bij temperaturen boven de 15-18 graden heb je altijd extra drinkwater mee voor jezelf en je hond als er geen schone waterbronnen beschikbaar zijn langs jullie route. Ook pas je je route aan en vermijd je zand en asfalt dat door het directe zonlicht kan oplopen tot wel 80 graden. Ga niet midden op de dag als de zon op z’n heetst is lopen en pas de afstand aan.
1
4.Houdt rekening met de omgeving
Als je voornamelijk op onverharde paden, trails, loopt, zul je je ervan bewust zijn dat de impact op je gewrichten heel anders is als het hardlopen op asfalt. Wij mensen kunnen ervoor kiezen om op asfalt hardloopschoenen aan te trekken met meer demping. Maar je hond kan niet overschakelen op schoenen met meer demping.
1
De poten van je hond bestaan uit voetzool kussens met eelt, nagel en haren. De poten van de hond dienen als schokdemper om gewrichten en de botten te beschermen tegen (zware) impact.
De mens wikkelt zijn voet af tijdens het lopen en gebruikt zo de gehele voet, van hak tot en met teen. De hond gebruikt voornamelijk de voorvoet, je zou kunnen zeggen dat de hond eigenlijk op zijn tenen staat.
De poten van de hond maken het mogelijk om op verschillende soorten ondergrond in verschillende omstandigheden goed te kunnen lopen, bijvoorbeeld een ruwe ondergrond. De voetzooltjes beschermen de diepere onderliggende weefsels tegen beschadigingen.
Als je korte stukken over wegen of trottoirs moet rennen, kan dit prima zijn voor je hond, hoewel ze het misschien saaier vinden dan de onverharde bospaden, single tracks.
Houd er echter rekening mee dat de kussentjes van honden last kunnen hebben van te veel rennen op harde oppervlakken, vooral als ze ook hard trekken. Honden ontwikkelen ook artritis, net als wij, en dus, hoewel het prima is met mate, moet het hardlopen op wegen en trottoirs worden beperkt, vooral voor zwaardere rassen, om gewrichtsproblemen op latere leeftijd te helpen voorkomen.
Tot Slot
Hardlopen met je hond, Canicrossen en Canitrailen, is ontzettend leuk, gezellig en vooral heel erg verslavend. Het is geschikt voor alle honden, waarbij jullie ambitie is afgestemd op de mogelijkheden en het enthousiasme van je hond. Door het juiste basismateriaal en door goed naar de signalen van je hond te luisteren kunnen jullie samen een leven lang van heel veel kilometers genieten in goede gezondheid.
NB. Dit artikel is een vrije vertaling met persoonlijke aanvullingen op het artikel van K9 over het hardlopen met je hond in het Trailrunning Magazine.
Foto’s van materialen zijn met toestemming van Run with Pride – dog sport equipment van de website gekopieerd en in dit artikel gedeeld.