Zwijnen en Honden; waar moet je op letten

Vaak ruik ik de zwijnen al eerder dan als ik ze zie. De typische zure lucht herken ik uit duizenden. Bij Quasar zie ik altijd meteen dat er wild in de buurt is. Quasar reageert met name sterk op het wild zodra ze weg lopen. Blijven ze onbeweeglijk stil staan, doet hij er verder ook niets op uit. En bij Kaya herken ik de signalen nog niet goed genoeg omdat zij als jonge jager van krap 8 maanden reageert op muisjes, vogels, hommeltjes, vlinders, blaadjes … eigenlijk op alles wat beweegt.
c

Verder weet ik op de Veluwezoom de favoriete plekjes van de zwijnen met en zwijnen zonder kleintjes. Ook verse omgewoelde aarde, schuurplekken tegen bomen, diepe modderkuilen waarin ze liggen en slaapplekken tussen de varens zijn voor mij duidelijke signalen van zwijn-aanwezigheid. Daarbij maken zwijnen geen onderscheid in hondenlosloopgebied of stiltegebied. Het tijdstip maakt ook niet zoveel uit, want ik zie ze zowel overdag rond half twee als bij schemering. Maar ze zijn vooral tijdens de schemering en in de nachtelijke uren actief.
c

Wilde zwijnen leven in groepen, ook wel rotte genoemd, tot wel dertig dieren. Een rotte bestaat uit een aantal vrouwtjes en hun jongen van het eerste en het tweede jaar. Mannetjes leven vanaf hun derde levensjaar alleen. Wie op de wandelpaden blijft, zal zelden een ontmoeting hebben met wilde zwijnen.
c

Een mannetjes zwijn heet een beer, keiler of ever.
Een vrouwtjes zwijn wordt een zeug of bagge genoemd.
Jonge of eenjarige wilde zwijnen heten biggen of frislingen.
Tweejarige wilde zwijnen heten overlopers.

Keilers leven buiten de paringstijd meestal solitair. Onvolwassen mannetjes kunnen zich soms in los groepsverband ophouden.
c

Het zichtvermogen van het wild zwijn is relatief slecht; zo kunnen ze een mens niet herkennen als deze zich niet beweegt. Daarentegen is hun reuk- en tastzin zeer goed ontwikkeld, waardoor ze in bijvoorbeeld Frankrijk voor het zoeken naar truffels worden ingezet. Wilde zwijnen hebben ook een zeer fijn gehoor.

c
Wilde zwijnen zijn alleseters. Ze eten eikels, kastanjes, beukennootjes, wortels, knollen maar ook wormen, larven en zelfs knaagdieren en kadavers.
c

Met hun vlijmscherpe slagtanden, hun plompe bouw met korte pootjes en een gewicht dat kan oplopen tot 160 kg ziet een wild zwijn er erg bedreigend uit. Maar vergis je niet in hun lompe uiterlijk…Trippelend op hun teentjes kunnen ze op topsnelheid net zo hard gaan als een kat. Zelfs het wilde zwijn verslaat Usain Bolt
c

Een wild zwijn zal niet snel een mens of een hond aanvallen. Wilde zwijnen zijn rustige dieren, niet agressief en hebben meer angst voor de mens. De meeste wilde zwijnen vluchten weg als ze een hond of mens tegenkomen. Het gaat mis wanneer een wild zwijn niet meer kan vluchten en klem is gedreven door een hond. Dan kan het zwijn uit zelfbescherming de hond aanvallen.

In de volgende 4 situaties schuilt het meeste gevaar. Let goed op het gedrag van je hond. Zodra het jachtinstinct naar boven komt, moet je extra alert zijn en weten hoe te reageren.

Situatie 1: Je komt tussen een moederzwijn en haar biggen terecht.

Neem hier het luide puffen en het brommen of blazen van de zeug als waarschuwingssignaal uitermate serieus en houd onmiddellijk afstand.

Zorg dat je niet in de buurt komt van de zeug en zijn jongen. Een zeug zal met haar leven de jongen willen beschermen. In het verleden was dit de periode tussen februari en april echter recentelijk onderzoek heeft uitgewezen dat het gehele jaar door jongen worden geboren gezien de milde winters en het rijkelijke voedsel, vooral maïspercelen, dat voorhanden is.

Situatie 2: Het tweede gevaar zijn de gewonde wilde zwijnen. Dit zijn individuele wilde zwijnen die aangeschoten zijn door een jager of gewond zijn geraakt bij een auto ongeluk. Deze dieren zijn agressief en blijven aanvallen. Als je er. Gewond zwijn tegenkomt bedenk je dan geen moment maar bel gelijk de politie of boswachter.

Situatie 3: Het derde gevaar is het tijdsbestek dat de wilde zwijnen niet op je rekenen. Als de schemering intreedt en tijdens de nachtelijke uren tot 7 uur in de ochtend. Tijdens deze uren verwachten de wilde zwijnen niet dat ze in contact komen met mensen. Gebeurt dit wel kun je dezelfde reactie als bij mensen verwachten: De een valt onmiddellijk aan, de ander verschuilt zich.

Situatie 4: Het vierde gevaar zijn de dagen tijdens de droge warme zomermaanden. Deze dagen wordt doorgebracht op plekken waar voldoende dekking is en waar de dieren water hebben om in te zoelen. Dit soort plekken zijn vaak herkenbaar aan de lichte kleur van de opgedroogde modder en aan de plekken waar door het schuren met de slagtanden hars uit de boom naar buiten komt.

Het zoelen heeft twee redenen:

– Ten eerste kunnen de dieren niet zweten en dus is een verkoelend (modder-) bad geen overbodige luxe.

– Ten tweede worden door het nemen van modderbaden vlooien, luizen en teken verwijderd. Nadat de modder gedroogd is, zoekt het wilde zwijn een boom met een ruwe schors op en schuurt er met zijn flanken langs om de restanten van de opgedroogde modder te verwijderen.
c

Wetende dat op de Veluwezoom wilde zwijnen verblijven, zul je bewuster een boswandeling moeten maken. M.a.w. goed luisteren wat er in je directe omgeving gebeurt.

* Zie je in de verte een wild zwijn draai dan gelijk om en loop in de richting waar je vandaan bent gekomen.

* Staat een wildzwijn plotseling voor je neus, sta onmiddellijk stil, blijf rustig en zorg ervoor dat je hond dichtbij je blijft staan. Het kan zo zijn dat het zwijn net zo snel weer vertrekt dan het gekomen is.

* Ga zeker niet het dier te lijf met een stok en laat al helemaal niet je hond los. Hoe meer je hond blaft hoe meer het zwijn zich in het nauw gedreven zal voelen. Het beste is dan om je hond aan te sporen om direct om te draaien of door te lopen. Houd het zwijn in de gaten en blijf alert. In het uiterste geval verschuil je je achter een boom.

* Verlaat de bospaden niet voor je eigen veiligheid. Als je op de bospaden blijft kunnen de wilde zwijnen je beter beoordelen en zien je dan als niet vijandig. Door op de bospaden te blijven verstoor je ook niet de leefruimte van de wilde zwijnen.

* Houd je hond ten alle tijde aangelijnd. Wordt je hond toch gebeten en of aangevallen door een wild zwijn ga direct naar een dierenarts gezien de mogelijke zeer gevaarlijke bacteriële besmetting van de wonden.
c