Helaas is het elke zomer weer zover dat honden lijden aan oververhitting (hyperthermie) en in een aantal gevallen hieraan zelfs overlijden. Het is dan ook goed om hier even bij stil te staan.
Hoe ontstaat oververhitting en wat zijn de gevaren?
Honden hebben niet zoals mensen de mogelijkheid om hun warmte via zweten kwijt te raken. Zij kunnen dit alleen via hijgen en via de voetzolen. Hun vermogen om overtollige warmte af te voeren is dus beperkt. Bij een extreem hoge lichaamstemperatuur bestaat het gevaar van stolling van lichaamseiwitten die tot onomkeerbare beschadigingen kunnen leiden (vergelijk het maar met het koken van een ei).
Wat zijn de alarmsignalen als een hond oververhit raakt?
- Heel erg hijgen
- Veel kwijlen
- Sloomheid
- Warm aanvoelen
- Bij meting temperaturen tussen 40.5 en 42! graden
- Rode slijmvliezen
- Dronkenmansgang hebben
- Buiten bewustzijn raken
Oververhit en nu?
Een hond die oververhit is geraakt, moet zo snel mogelijk worden afgekoeld. Dit gaat het best door de hond in een koele omgeving te brengen ( schaduw) en een natte laken of handdoek over de hond heen te leggen. Blijf deze steeds doordrenken met nieuw koud water. Geef het dier tevens kleine slokjes water te drinken; GEEN ijskoud water.
Pas met op met een oververhitte hond afkoelen: een te snelle temperatuurdaling kan namelijk leiden tot shock, wat dodelijk kan zijn. Gooi dus niet zomaar een emmer koud water over de hond heen of gooi hem in een zwembad met koud water!
Neem meteen contact op met je dierenarts als je merkt dat bovenstaande niet helpt.
Hoe kan ik oververhitting voorkomen?
Hevige inspanning zoals spelen, hardlopen of achter de bal aanrennen in de volle zomerse zon kunnen leiden tot problemen. Symptomen zijn onder andere sloomheid en braken. Ook dit is levensgevaarlijk, de hond kan er het leven bij laten, of ernstige beschadigingen aan bijvoorbeeld de nieren aan overhouden.
Fietsen in de zomer vormt ook een risico. De hond moet een goede conditie hebben en regelmatig kunnen afkoelen (bijvoorbeeld door te zwemmen). Bovendien moet de afstand niet te groot zijn. Ga niet op een zomerse dag een stuk fietsen met de hond als je dat anders nooit doet. Niet alleen kan dit snel leiden tot een onverantwoorde stijging van de lichaamstemperatuur van de hond, maar het warme asfalt, steen of beton is ook nog op een andere manier funest. Zoals reeds eerder gezegd kan de hond alleen via zijn tong (hijgen) en via zijn voetzolen warmte afvoeren. Deze zijn bij warm weer dan ook altijd vochtig. Als de hond daarmee over een warm wegdek loopt, dan ontstaat heel snel een forse blaar, die zeer pijnlijk is en die dagenlang kan aanhouden.
Ook het strand is op het middaguur niet de beste plek voor een hond. Het zand is heet en voor de honden pijnlijk aan de voeten. Neem je hond dus niet mee tenzij je dier op een beschaduwde plaats kan liggen, regelmatig in het water kan afkoelen en steeds over fris drinkwater beschikt. Laat je hond geen zeewater drinken; dit geeft meer schade dan dat het goed doet.
Wat te doen bij oude honden en pups? Oude honden en pups hebben net als oude mensen en kinderen extra zorg en aandacht nodig tijdens warme dagen. Voor hen geldt nog meer dan voor gezonde, volwassen honden dat u ze goed in de gaten houdt en alle voorzorgsmaatregelen in acht neemt.
Verkort je hardlooptraining, pas je tempo aan, bied regelmatig drinkwater aan je hond aan, train vroeg in de ochtend of laat in de avond als het afgekoeld is en zoek de verkoeling van de bossen op. Let op dat ook een hoge luchtvochtigheid van grote invloed is op oververhitting. De verdampingssnelheid ( het koelsysteem) is laag waardoor er minder verkoeling optreedt en je het snel benauwd krijgt.
Houd rekening met een hoge luchtvochtigheid
Bij warmte, en dan met name als de luchtvochtigheid hoog is, ga je extra zweten. Geen probleem natuurlijk, je moet tenslotte je warmte kwijt, maar het zweet zal zeer slecht verdampen bij een hoge luchtvochtigheidsgraad. In het ergste geval verdampt zweet helemaal niet meer. Daardoor gaat het verkoelende effect dat zweten normaal heeft, verloren. Het behoeft geen uitleg dat daarmee de warmtehuishouding weer in de problemen komt en dan kom je dus weer terug bij het eerste punt. Een vicieuze cirkel, eigenlijk.
Via deze link kun je de luchtvochtigheidsgraad in Nederland snel zien.
Verkoelende producten voor je hond
Er zijn een aantal producten op de markt waarmee je je hond extra kunt koelen tijdens warme dagen. Het beste werkt een koelvest, maar ook een bandana of een koelmat kan de nodige verkoeling brengen.
Zijn er rassen waarbij je extra alert moet zijn?
Ja. Honden met zeer korte neuzen zoals bijvoorbeeld Franse en Engelse Bulldogs, Mopshonden en Boxers lopen significant meer risico op oververhittingsproblemen. Door hun specifieke lichaamsbouw zijn zij extra kwetsbaar met dit warme weer.
Welke voorzorgsmaatregelen kan ik nemen?
– Laat je hond niet in de directe zon liggen maar zorg voor voldoende schaduwrijke plekken in huis, tuin en tijdens uitjes.
– Plan de grote wandelingen/trainingen in de koelte van de ochtend en laat op de avond.
– Neem altijd voldoende koel vers water (niet ijskoud water) mee en biedt regelmatig iets te drinken aan
– Laat je hond zwemmen, als hij dat wil en kan.
– Vermijd het lopen op asfalt maar zoek plekken uit waar je hond op gras kan lopen. Ook zand kan zeer warm worden als daar lang de zon op staat.
– Rem je hond op tijd af. Veel honden willen altijd en overal spelen en rennen, zeker als jij of andere honden ze daarbij aanmoedigen. Wees wijzer dan je hond en rem hem/haar op tijd in zijn activiteit.
Wanneer wordt het te warm voor m’n hond?
Dit is afhankelijk van leeftijd, raskenmerken en vachtstructuur. De algemene regel is dat je bij temperaturen boven de 15 graden Celsius het wat rustiger aandoet. Zo vanaf 20 C⁰ kan het al te warm zijn voor je hond; onderneem dan geen intensieve activiteiten meer. Ook bij een hoge luchtvochtigheid kan je hond minder warmte kwijt, dus pas je activiteit en tempo daar op aan.