Zweten, Hijgen, Luchtvochtigheid – kruip in de huid van je hond

De temperatuur stijgt, het wordt warmer en dan …. Er is een groot verschil tussen hoe mensen fysiek op warmte reageren en hoe honden fysiek op warmte reageren. Als hondeneigenaar is het ongelooflijk belangrijk dat je begrijpt hoe je hond reageert op warmte. Dat wat jij als mens tijdens een warme dag ervaart is niet de juiste maatstaf van hoe je hond het ervaart.

Even op een rijtje aan de hand van wat voorbeelden wat de verschillen zijn:

A. Het zonnetje schijnt, het is windstil en het is ongeveer 25 graden. 
De mens heeft waarschijnlijk een korte broek, shirt met korte mouwtjes aan en een petje tegen de zon en de 2 tot 5 miljoen zweetklieren in de huid produceren meer zweet. Je koelt af doordat deze zweetdruppels op je huid verdampen. Zo houdt de mens zijn lichaamstemperatuur op peil.

De hond heeft een enkele of dubbele vacht en heeft zweetklieren in de voetzolen, maar daardoor koelt hij amper af. In plaats daarvan probeert hij via het hijgen z’n lichaamstemperatuur te regelen en af te koelen. Om goed te kunnen hijgen heeft de hond vocht nodig. Als de hond lange tijd hijgt kan hij uitgedroogd raken en kan de lichaamstemperatuur stijgen tot boven de 42 graden.

B. Het zonnetje schijnt tussen de bewolking door, er staat een frisse wind en het is ongeveer 25 graden. 
De mens heeft waarschijnlijk een korte broek, een shirt met korte mouwen aan en misschien wel armsleeves. Je zweet maar door het frisse windje en de bewolking voelt het een stuk koeler aan als in situatie A.  Dankzij het frisse windje op je huid koel je sneller af. En als de mens ineens ergens uit de wind stil moet staan, voelt ie pas weer hoe warm het werkelijk is.

De hond heeft nog steeds een enkele of dubbele vacht, zweetklieren in de voetzolen waardoor hij amper afkoelt en hijgt om z’n lichaamstemperatuur te reguleren. De frisse wind langs z’n tong (klein oppervlak) heeft lang niet zo’n verkoelend effect als die frisse wind langs de huid (groot oppervlak) van de mens. De hond heeft geen enkel profijt van die frisse wind en ervaart de warmte precies zoals de mens die ergens op een windstille plek stil staat.

C. Het zonnetje schijnt en er is flink wat bewolking, de luchtvochtigheid is 98% en het is ongeveer 25 graden. 
De mens heeft nog steeds z’n zomerkleding aan, maar zal de omgeving als klammer ervaren. Het koelen van het lichaam via de 2 tot 5 miljoen zweetklieren in de huid wordt een stuk lastiger, want de zweetdruppels op de huid kunnen amper verdampen. De lucht om de mens heen zit al voor 98% gevuld met waterdamp. De mens kan z’n warmte nauwelijks kwijt via de vele zweetklieren in z’n huid, een oppervlakte van twee vierkante meter, waardoor de mens de omgeving als drukkend en warm ervaart.

De hond heeft al moeite met het afkoelen en hijgt om z’n lichaamstemperatuur te reguleren en warmte kwijt te raken. Door de luchtstroom over de tong tijdens het snel in- en uitademen koelt de hond af. Maar de luchtstroom zelf zit al voor 98% gevuld met waterdamp… het hijgen heeft nu geen enkele verkoelende werking meer. De druppeltjes op de tong (een veel kleiner oppervlak als de huid van de mens)  kunnen net als de zweetdruppels op de huid van de mens nauwelijks verdampen. De hond kan de overtollige warmte nauwelijks kwijt met als gevolg dat zijn lichaamstemperatuur in een rap tempo stijgt.

Luchtvochtigheid
Een hoge relatieve vochtigheid, 85%-90% in de zomer zorgt voor het benauwde weer op warme dagen. Bij een luchtvochtigheid onder de 60% ervaren we een gevoel van droogte. De ideale vochtigheidsgraad is tussen de 60% en 80%.

Bij een hoge luchtvochtigheid wil je meer zweten om de warmte in je lichaam te kunnen reguleren, maar het zweet zal bij een hoge luchtvochtigheid erg slecht verdampen. En omdat honden niet kunnen zweten zoals wij het kennen, is het voor hen nog moeilijker om tijdens warme dagen met een hoge luchtvochtigheid hun warmte kwijt te kunnen.

Wil je de relatieve luchtvochtigheid van vandaag weten?
Kijk dan eens op https://www.buienradar.nl/nederland/gezondheid/luchtvochtigheid
Of download de gratis app “Hygrometer”.

Sporten met je hond 
Wil je in de zomerperiode sporten met je hond, kijk dan niet alleen naar de temperatuur, maar ook naar de luchtvochtigheid.  Gebruik je eigen waarneming via de huid niet als graadmeter voor je hond. Dat frisse windje is voor jou wel verkoelend, maar niet voor je hond. En na een aantal dagen  van 30 graden voelt die 21 graden voor ons als relatief ‘koud’, maar niet voor je hond.

Bij het sporten loopt de lichaamstemperatuur snel omhoog…als jullie training aan het begin voelt als ‘lekker fris’  kan het zijn dat het 10 tot 15 minuten later omslaat naar ‘behoorlijk benauwd’. Bedenk dat als jij dat met je grootste orgaan, je huid met z’n 2 tot 5 miljoen zweetklieren, iets als ‘lekker fris’ ervaart, je hond hier een hele ander beleving bij zal hebben.

Bedenk dat je hond tijdens het galopperen de tong weliswaar uit de bek heeft hangen, maar het echte ‘hijgen’ beter kan in draf of stapvoets.

Heb je plannen om met je hond te gaan canitrailen?
Kijk naar de temperatuur
Kijk naar de luchtvochtigheid
Negeer de frisse wind
Kruip vervolgens in “de huid” van je hond
En neem een wijs besluit:)

 

Heatstroke (zonnesteek); nieuwe resultaten wetenschappelijke studie in Engeland

Op 18 juni 2020 presenteerden Dr. Anne J. Carter en Emily J. Hall de allerlaatste resultaten van hun wetenschappelijke studie naar zonnesteek/ hitteberoerte bij honden.

Hittegerelateerde ziektes zijn een grote bedreiging bij honden. De studie was bedoeld om de incidentie, sterfte en hondenrisicofactoren van hittegerelateerde ziekten bij Britse honden onder eerstelijns veterinaire zorg in 2016 te rapporteren. Uit de klinische gegevens van 905.543 honden onder veterinaire zorg in 2016 werden 395 bevestigde hittegerelateerde ziektegebeurtenissen geïdentificeerd.

Als de temperatuur stijgt in het voorjaar, zomer en/of herfst zullen een goede ademhalingsfunctie en het handhaven van een gezond lichaamsgewicht bij honden als belangrijkste welzijnsprioriteiten worden beschouwd om het risico op hittegerelateerde ziekten te beperken. De zomer is een geweldige tijd om erop uit te trekken met je hond. Maar honden verdragen de hitte niet zo goed als hun baasjes. Wanneer mensen het warm krijgen, beginnen ze te zweten via de huid, maar honden kunnen dit alleen doen via de kussens op hun poten en door te hijgen. Hijgen is daarbij hun belangrijkste koelmethode.

Maar hijgen kan de lichaamstemperatuur slechts tot op een zekere hoogte regelen. Naarmate de temperatuur en de luchtvochtigheid stijgen, kan de hond niet meer afkoelen door alleen maar te hijgen. Dit leidt tot een verhoogd risico op een zonnesteek bij honden, wat mogelijk dodelijk is. Het is de moeite waard eraan te denken dat het ongeveer twee maanden kan duren voordat een hond acclimatiseert aan hoge temperaturen, dus het is belangrijk om daarmee rekening te houden.
n

Wat is een zonnesteek?
Net als mensen kunnen honden op twee manieren een zonnesteek ontwikkelen. Een zonnesteek in de omgeving treedt op na blootstelling aan hoge temperaturen; het klassieke voorbeeld is een hond die in een hete auto wordt achtergelaten. Een inspanningsgerelateerde of bewegingsgerelateerde zonnesteek vindt plaats tijdens of na het sporten en kan op elk moment van het jaar voorkomen. Een zonnesteek vindt plaats wanneer een dier niet meer in staat is zichzelf af te koelen en zijn lichaamstemperatuur niet meer kan worden gecontroleerd. Wanneer de lichaamstemperatuur van de hond hoger is dan 40 graden, komen er onomkeerbare processen op gang die organen blijvend kunnen beschadigen, zoals hersenbeschadiging en meervoudig orgaanfalen.

Elk jaar zijn er talloze meldingen van honden die sterven in hete auto’s. Auto’s kunnen verrassend snel heet worden met interne temperaturen tot 40 ℃ binnen slechts tien minuten nadat ze in de volle zon geparkeerd staan. Gewoon sporten of spelen bij warmer weer kan ook leiden tot een zonnesteek in verrassend korte tijd, slechts tien minuten lopen kan al te veel zijn. Honden die werken of concurreren in warme omstandigheden lopen ook risico, dus het is essentieel om ervoor te zorgen dat ze koel blijven.

n
Sommige honden lopen een hoger risico als anderen
Er zijn honden die vanwege hun fysieke kenmerken meer risico lopen op een zonnesteek. In het onderzoek ontdekten ze dat met name negen rassen een significant hoger risico op een zonnesteek hebben in vergelijking met bijvoorbeeld een kruising zoals labrador retrievers.

1. Chow chow (17 keer meer kans op een zonnesteek)
2. Bulldog (14 keer meer kans)
3. Franse bulldog (zes keer)
4. Franse mastiff (vijf keer)
5. Windhond (vier keer)
6. Cavalier King Charles-spaniël (driemaal)
7. Mopshond (driemaal)
8. Engelse springerspaniël (driemaal)
9. Golden retriever (drie keer)

  • De meeste rassen met een hoger risico op een zonnesteek zijn brachycephalic (platte gezichten). In feite hebben brachycephalische honden tweemaal de kans op een zonnesteek dan honden met een gemiddelde snuit (zoals labradors). Brachycephalic honden hebben meer kans om oververhit te raken omdat ze vaak al moeite hebben om te ademen, zelfs in rust. Effectief hijgen is essentieel voor verkoeling, aangezien honden niet kunnen zweten zoals mensen.
  • De chow-chows en golden retrievers hebben een verhoogd risico op een zonnesteek vanwege hun dikke “dubbele jassen”. Een dikke vacht dient als isolatie, houdt hete lucht vast en beperkt warmteverlies als de hond oververhit raakt. Het is voor deze honden alsof ze tijdens een hittegolf een thermische jas dragen.
  • Reuen en honden met een donkere vacht worden ook warmer bij warm weer.
  • Raszuivere honden hebben in vergelijking met kruisingen twee keer meer kans op een zonnesteek
  • Zware honden en honden met overgewicht vertonen ook een verhoogd risico op een zonnesteek. Belangrijk is dat deze groep zowel honden met obesitas omvat als honden die groot of gespierd zijn. Grote honden hebben over het algemeen meer kans op een zonnesteek dan honden onder de 10 kg, terwijl honden van gigantische rassen (met een gewicht van meer dan 50 kg) driemaal meer kans hadden op een zonnesteek.
  • Honden ouder dan twee jaar lopen ook een groter risico, waarbij oudere honden (ouder dan 12 jaar) de meeste kans kregen op een zonnesteek. Dit komt omdat jongere honden mogelijk actiever zijn, terwijl oudere honden met verminderde cardiovasculaire en ademhalingsfunctie moeite hebben om overtollige warmte zo efficiënt mogelijk te kunnen verliezen.

De studie omvatte meer dan 900.000 Britse honden en gebruikte historische, geanonimiseerde veterinaire gegevens, dus omvatte ongeveer 10% van de geschatte Britse hondenpopulatie. In 2016 was het sterftecijfer voor zonnesteekgevallen in het VK 14%, wat betekent dat een op de zeven honden met een zonnesteek stierf aan hun aandoening.
n
n

Hittegerelateerde ziektegevallen per maand voor Britse honden onder primaire veterinaire zorg bij praktijken in het VetCompass-programma, tegen de gemiddelde maandelijkse Britse luchttemperatuur voor 2016. Het volledige onderzoek is te lezen via deze link.  n

Een zonnesteek voorkomen
Elke hond kan een zonnesteek krijgen als hij wordt achtergelaten in een warme omgeving of gaat sporten bij hoge temperaturen. Voor elke hond is het veel veiliger om wandelingen helemaal over te slaan bij warm weer en misschien moet je manieren vinden om je hond koel te houden, zoals kinderbaden waarin ze kunnen staan of ventilatoren in huis brengen voor verkoeling. Eigenaars van de rassen die in deze studie worden benadrukt, moeten echter bijzonder voorzichtig zijn bij warm weer.

Als uw hond aan de grotere kant is, moet u voorzichtig zijn, ongeacht hun ras, vooral als het een groot of gigantisch ras is. Als uw hond te zwaar is, lopen ze niet alleen een verhoogd risico op een zonnesteek, maar ook op andere mogelijk dodelijke aandoeningen zoals gewrichtsaandoeningen en kanker. Als u uw hond helpt overtollig gewicht kwijt te raken, zullen ze zich prettiger voelen bij warm weer en zal het risico op een zonnesteek afnemen.

Als u een oudere hond heeft, moet u deze ook voorzichtig gebruiken in de hitte. Honden met onderliggende gezondheidsproblemen die hun hart of ademhaling beïnvloeden, lopen een bijzonder risico en hebben mogelijk hulp nodig om koel te blijven tijdens warm weer.

Ondanks jaarlijkse campagnes blijven eigenaren hun huisdieren nog steeds in gevaar brengen door honden onbeheerd achter te laten op parkeerterreinen. Ook al is het maar voor een paar minuutjes 🙁 Honden raken niet alleen oververhit in hete auto’s. Sporten bij warm weer kan net zo gevaarlijk en zelfs dodelijk zijn. Eigenaars van honden waarvan is vastgesteld dat ze een bijzonder risico op een zonnesteek lopen, moeten bijzonder voorzichtig zijn en elke situatie vermijden die de hond in gevaar zou kunnen brengen door oververhitting.

Het kennen en herkennen van onderstaande tekenen van oververhitting is de sleutel om een zonnesteek te voorkomen:

  • constant en luidruchtig hijgen
  • er verdrietig uitzien
  • donker, blauw of rood tandvlees en tong – de tong kan veel langer lijken dan normaal
  • verwarring, onvast op hun benen, meer liggen of zelfs instorten
  • diarree, braken of niet meer eten
  • vreemd doen of een aanval hebben

Enkele snelle manieren om honden af ​​te koelen zijn door ze in de schaduw te leggen, koud water in de oksels en onder de pootjes (niet ijskoud water laten drinken) en koele lucht toebrengen. Bedek uw hond niet met natte handdoeken, omdat deze de warmte juist vasthoudt en niet te snel water laten drinken.
n

* Geeft rassen aan met verhoogde kansen geïdentificeerd door multivariabele regressieanalyse.
n
Het risico verminderen

Laat uw hond niet achter in de auto en laat honden nooit zonder toezicht achter. Zelfs in de schaduw kunnen autotemperaturen snel stijgen en als de zon beweegt en de schaduw verdwijnt, zal de interne autotemperatuur snel stijgen. Ramen gedeeltelijk open laten heeft weinig invloed op de temperatuur van de auto. Als u vastzit in het verkeer of op reis, moet u de airconditioning inschakelen om de auto koel te houden en ervoor te zorgen dat de ramen niet in de zon staan. Laat uw hond in het ideale geval thuis bij warm weer.

Probeer uw hond te trainen op de koelere delen van de dag. Vermijd elke zware inspanning in de hitte. En zorg ervoor dat u toezicht houdt op de activiteit – uw hond weet mogelijk niet wanneer hij moet stoppen. In plaats van te oefenen in de volle zon, probeer hersenspellen in huis of wandel in de schaduw, zoals in het bos.

Vermijd wandelingen in het zand, want zand kan in het directe zonlicht enorm heet worden. Niet alleen op het strand, maar ook in de duinen. Vooral op een zuidhelling, waar de zon loodrecht op schijnt, kunnen extreem hoge temperaturen worden waargenomen. Op een warme zomerdag kan dit wel oplopen tot 80 °C.

Alle honden hebben toegang nodig tot koel water en schaduw om hun temperatuur laag te houden. Als uw hond ongeschikt of zwaarlijvig is of aan een ademhalingsstoornis lijdt, wees dan bijzonder voorzichtig bij het sporten in warme of vochtige omstandigheden.

Naarmate het weer onvoorspelbaarder wordt, nemen de risico’s toe. Zelfs in de winter lopen honden het risico dat de temperaturen warmer worden dan verwacht. Het aanhoudende veranderlijke weer maakt het ook een uitdaging om aan de hitte te acclimatiseren, waardoor plotselinge, ongebruikelijke hete periodes nog gevaarlijker worden.
n
Conclusies studie
Verwacht wordt dat extreme hitte-gebeurtenissen zowel in frequentie als in ernst zullen toenemen, waarbij sterfgevallen als gevolg van HRI bij mensen naar verwachting in 2050 verdrievoudigen. Dit is de eerste studie om HRI te onderzoeken bij een grote populatie honden onder eerstelijns veterinaire zorg en de geïdentificeerde risicofactoren voor honden suggereren dat vergelijkbare risicofactoren voor HRI van toepassing zijn op zowel mensen als honden. Uit deze studie bleek dat een verhoogd lichaamsgewicht (in verhouding tot het ras), brachycefalie en leeftijd het risico op HRI aanzienlijk verhoogden en identificeerde negen rassen met een significant verhoogd risico. Het handhaven van een gezond lichaamsgewicht moet worden beschouwd als een belangrijk managementinstrument om het HRI-risico te beperken, en daarom moet routinematige registratie van de score van de lichaamsconditie van de patiënt worden benadrukt als een belangrijke strategie om de obesitas bij honden te kunnen volgen en vervolgens te kunnen behandelen. Preventie is een ongelooflijk belangrijke strategie om de welzijnsimplicaties en sterfte veroorzaakt door HRI bij zowel mens als hond te beperken. De resultaten van deze studie kunnen dierenartsen, fokkers en eigenaren helpen bij het identificeren van honden en rassen met een groter risico op HRI en daarom bij het implementeren van strategieën om de risico’s van HRI bij honden te verminderen.